راهیابی 104 شرکت دانش‌بنیان به بازار سرمایه
دفتر تامین مالی و سرمایه‌گذاری معاونت علمی در سالی که گذشت با توجه به اولویت بحث دارایی‌های نامشهود، ایجاد «نظام جدید ارزشگذاری دارایی‌های نامشهود» را در سه محور «شناسایی و ثبت»، «نحوه ارزشگذاری» و «مرجع ارزشگذاری» دنبال کرد.
به گزارش همیار کارآفرین، به نقل از روابط‌عمومی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، عبدالمجید مرشدی، مدیرکل دفتر تأمین مالی و سرمایه‌گذاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری ضمن اشاره به ایجاد نظام جدید ارزشگذاری دارایی‌های نامشهود، گفت: «فراهم شدن امکان شناسایی، ثبت و تجدید ارزیابی دارایی‌های نامشهود شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، موجب واقعی شدن ارزش دارایی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در صورت‌های مالی، افزایش اعتبار شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور نزد نهادهای مالی اعتباری و سرمایه‌گذاری و تسهیل سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه در زیست‌بوم فناوری و نوآوری از طریق نزدیک کردن دیدگاه‌های سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر شد.»
مرشدی، گام نخست نظام جدید ارزشگذاری دارایی‌های نامشهود را شناسایی و ثبت هزینه‌های توسعه شرکت‌ها به عنوان دارایی نامشهود (به قیمت تمام شده) در صورت‌های مالی شرکت‌ها دانست که پیش نیاز ارزشگذاری و شفاف شدن ارزش شرکت‌های دانش‌بنیان در صورت‌های مالی است.
او خاطرنشان کرد: «با توجه به جدید بودن موضوع دارایی نامشهود و آشنا نبودن فعالان زیست‌بوم نوآوری و فناوری با ادبیات و مقدمات آن، انجام اقدامات ترویجی با هدف آگاه‌سازی، آموزش، رفع ابهام و حمایت از انجام صحیح کار ضروری است. در همین راستا، دفتر تامین مالی و سرمایه گذاری با توجه به اهمیت و اثرگذاری موضوع مالیات و استهلاک دارایی شناسایی شده در روند انجام کار، ابتدا تعاملات و هماهنگی های لازم را با سازما‌ن‌های ذی‌ربط از جمله سازمان امور مالیاتی کشور صورت داده و اقدامات لازم را در جهت شفاف‌سازی و یکسان‌سازی رویه‌های قانونی در این خصوص را انجام داد و در گام بعدی نیز تلاش کرد نتایج حاصل از مجموع فعالیت‌ها و ظرفیت‌های جدید ایجاد شده در زیست بوم نوآوری و فناوری کشور، در قالب سلسله نشست‌های «معرفی ظرفیت‌های استاندارد حسابداری شماره 17» جهت شناسایی دارایی‌های نامشهود، «نحوه شناسایی و ثبت هزینه‌های توسعه به عنوان دارایی نامشهود» در تهران و سایر استان‌ها ترویج و توسعه پیدا کند.
به گفته او، تدوین و ابلاغ «دستورالعمل اجرایی نحوه ارزشگذاری دارایی‌های نامشهود در شرکت‌های دانش‌بنیان» یکی از گام‌های اساسی در جهت ساماندهی ارزشگذاری در کشور است که در تعامل با وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه صورت گرفته است. مرشدی، ضمن اشاره به اقدامات دفتر در خصوص ترویج این دستورالعمل گفت: «دفتر جهت هموارسازی مسیر به کارگیری این دستورالعمل، اقدام به برگزاری کارگاه ارزشگذاری دارایی‌های نامشهود برای کارشناسان فعال در شرکت‌های ارزشگذار کرد؛ در این کارگاه موضوعات اساسی و کلیدی در روش‌ها و مدل‌های ارزشگذاری دارایی‌های نامشهود در کنار مثال‌های عملی و کاربردی مطرح شد.»
آزمایشگاه مالی راه‌اندازی می‌شود
مدیرکل دفتر تأمین مالی و سرمایه‌گذاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری راه‌اندازی آزمایشگاه مالی را یکی دیگر از عملکردهای اثربخش دفتر در زیست بوم فناوری و نوآوری، در سال گذشته اعلام کرد و گفت: «راه‌اندازی آزمایشگاه مالی ضمن ایجاد زیرساخت مناسب برای تعمیق سواد مالی در زیست‌بوم فناوری و نوآوری به خصوص فعالان نهادهای مالی تخصصی (تربیت نیروی انسانی متخصص کشور در حوزه های مالی)، استفاده از ظرفیت ایجاد شده برای شناسایی و حل چالش‌های نهادها و فعالان حوزه های مالی کشور موجب اثربخشی در زیست بوم فناوری و نوآوری شد.
او دانشگاه تهران، دانشگاه علامه طباطبایی و سازمان بورس و اوراق بهادر را از نهادهای همکار در این مسیر اعلام کرد و افزود: «آزمایشگاه‌های مالی دارای سه هدف کلی، آموزش، پژوهش و آشنایی با تجربیات دنیای واقعی و عملیاتی مالی هستند تا دانش و تجربه به طور همزمان به فعالان حوزه‌های مالی منتقل شود و تناسب بیشتر با نیازهای جامعه داشته باشد همچنین در کنار پیگیری هر یک از اهداف سه‌گانه یاد شده، کشور از سرریز ترکیب این سه هدف نیز بهر‌ه‌مند خواهد شد.»
افزایش سرمایه سهم بخش دولتی صندوق‌های پژوهش و فناوری
در ادامه، مرشدی ضمن اشاره به افزایش ۱۰۰ هزار میلیارد ریالی (۱۰ همتی) ظرفیت صدور ضمانت‌نامه در زیست بوم فناوری و نوآوری کشور، خاطر نشان کرد: «در این مسیر از صندوق‌های مستقر در مناطق کمتر برخوردار نیز حمایت مناسبی صورت گرفت و در راستای استفاده از ظرفیت کمک‌های فنی و اعتباری پیش‌بینی شده از محل تبصره 18 قانون بودجه کل کشور با همکاری نهادهای همکار طی برنامه‌ریزی انجام شده نسبت به افزایش سرمایه صندوق‌ها اقدامات لازم صورت گرفت که مبلغ بیش از 3020 میلیارد ریال به‌عنوان سهم بخش دولتی به صندوق‌های منتخب اختصاص یافت.»
او ایجاد بازار اختصاصی تحت عنوان «بازار نوآفرین» برای شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق، فناور و فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال را از مهم‌ترین دستاوردهای معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری در سال 1402 برشمرد و اظهار کرد: «بازار نوآفرین، بخشی از بازار معاملاتی فرابورس است که نه تنها مختص شرکت‌های کوچک نیست بلکه شرکت‌هایی که ریسک بالاتری دارند یا در صنعت جدیدی فعال هستند را هم شامل می شود.
مرشدی ادامه داد: این بازار، متشکل از دو تابلو با عناوین تابلو رشد و تابلو دانش‌بنیان است که امکان معامله سهام مربوط به شرکت‌های مذکور را فراهم می‌آورد. تقویت رقابت‌پذیری، سهولت تامین مالی، افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش هزینه سرمایه، برخورداری از مشوق‌های بورس مانند معافیت مالیاتی، نقل و انتقال سهام بصورت آسان، سریع و کم هزینه و بهره‌گیری از امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ ساده‌تر تسهیلات بانکی از جمله مزایای بازار نوآفرین است.
به گفته او، آیین افتتاحیه بازار نوآفرین در 11 دی ماه 1402 با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور، رئیس سازمان بورس، مدیرعامل فرابورس و جمعی از مدیران بازار مالی و حوزه فناوری کشور در فرابورس ایران برگزار شد. این بازار دارای هیئت پذیرش مستقل است که جلسات آن هر هفته با حضور نماینده معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری برگزار می‌شود و تاکنون هفت شرکت در این بازار به شرح جدول ذیل پذیرش شده‌اند.
ایجاد زیرساخت‌های لازم جهت محاسبه شاخص دانش‌بنیان
مدیرکل دفتر تأمین مالی و سرمایه‌گذاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری با اشاره به اینکه تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در بازار سرمایه به 104 شرکت رسیده است، گفت: «با راه‌اندازی بازار نوآفرین این آمار افزایش قابل توجهی خواهد داشت؛ محاسبه و اجرای شاخص دانش‌بنیان با هدف رصد میزان بازدهی شرکت‌های مذکور در بازار سرمایه از سوی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان به‌عنوان متولی زیست بوم فناوری و نوآوری در دستور کار قرار گرفت.»
او خاطر نشان کرد: «تاکنون اقلام دادهای مورد نیاز به تفکیک شرکت‌های دانش‌بنیان در اختیار سازمان بورس قرار گرفته است و در حال حاضر ایجاد دسترسی به سابقه دانش‌بنیانی این شرکت‌ها به صورت برخط به سازمان بورس توسط همکاران معاونت توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان در حال انجام است که پس از آن شاخص دانش‌بنیان وارد فاز اجرا خواهد شد.»