فریاد زیر آب

همیار کارآفرین/ حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان در اظهارات عجیبی خواستار برخورد با کسبوکارهای حوزهی فناوری شده است. او در یاداشتی که در روزنامه کیهان منتشر شده است با توجه به حواشی اخیر گفته است: «چرا از سکوهای قانونگریز سلب صلاحیت نمیشود و مدیریت آنها به افراد صاحب صلاحیت و تحت نظارت مستقیم مراکز ذیربط واگذار نمیشود؟ مگر امکانات و ظرفیتهای مورد استفاده آنها متعلق به نظام نیست؟ چرا مالکیت و مدیریت آنها در اختیار نظام نباشد؟». او همچنین در ادامه نوشته است: «میفرمایند به نیروی کارآزموده نیاز است. بسمالله! مگر مدیران کنونی این پلتفرمها شقالقمر میکنند؟ توان و هوشمندی نیروهای متعهد و پا به رکاب ایران اسلامی را دست کم نگیرید.»
اشتباه و نادرست بودن این سخنان بر کسی پوشیده نیست و نیازی به ارائه براهین و دلیل وجود ندارد. این جنس صحبتها دههها پیش موجب دولتی شدن و از بین رفتن بخش بزرگی از صنایع و کارخانجات کشور شد. نگاهی که به بخش خصوصی و مردمی اعتمادی ندارد و دولت را مالک تمام اموال مردم میداند. این صحبتها در حالی عنوان میشود که در سالهای گذشته و به دلیل مشکلاتی که از طرف بخش دولتی برای کسبوکارهای نوپا ایجاد شده است، بخش بزرگی از آنها از بین رفتهاند و یا در حال مرگ هستند. بسیاری از متخصصان و اهل فن به سایر کشورها مهاجرت کردهاند و آنهایی که هنوز ماندهاند، تمام توان خود را برای زندهنگهداشتن اکوسیستم استارتاپی کشور گذاشتهاند. قطعا اگر کسی بتواند اقتصاد نوآوری را در ایران حفظ کند، همین افراد هستند.
بخش دولتی تا به امروز در چند حوزه به صورت مستقیم وارد شده است. ورودی که جز زیان و آسیب برای استارتاپها و اکوسیستم نوآوری کشور نداشته است. بیدود یکی از معروفترین و مشخصترین استارتاپهایی است که با ورود بخش دولتی به آن در مسیر شکست گام برداشت.
در واکنش به این صحبتها، سید حسن هاشمی، رئیس سازمان نصر کشور در صفحهی مجازی خود نوشته است : «اگر زمزمههایی که به گوش آقای شریعتمداری رسیده درست باشد، باید به عنوان رئیس بزرگترین تشکل بخش خصوصی صنعت فاوا موضع شفاف خود را اعلام کنم: با این نگاه ارباب رعیتی و بسط خالصسازی به بخش خصوصی، زمزمههای نابودی کامل اکوسیستم فاوا و اقتصاد دیجیتال شنیده میشود».
واکنش هاشمی شاید سریع باشد اما کافی نیست. از رئیس بزرگترین تشکل بخش خصوصی کشور در حوزهی اقتصاد دیجیتال انتظار نمیرود که تنها به بیان هشدار بسنده کند. متاسفانه متن مدیرمسئول کیهان آنقدر نگران کننده است که نیاز به هشدار نیست. حداقلیترین توقع فعالان حوزهی کسبوکارهای نوپا از رئیس نصر کشور، محکوم کردن این صحبتها است. همچنین باید مشخص شود آیا آنگونه که شریعتمداری در بخش دیگری از متن خود نوشته است افراد دیگری هم هستند که چنین فکری را در سر داشته باشند؟ آیا نباید از طرف سازمان نصر بیانیهی مشخصی صادر شود و بر نادرستی این صحبتها تاکید شود؟ و آیا اساسا سازمان نظام صنفی کشور تنها وظیفهاش ترسیم وضعیت است؟ اظهارات سیدحسن هاشمی در عین درستی، تکرار واقعیتی است که هر بازیگر حوزه فاوا سالها است به آن واقف هستند و دردی از آنها دوا نمیکند. این موضعگیری محتاطانه جایگاه نهاد صنفی اقتصاد دیجیتال کشور را هم تضعیف میکند و هم زیر سوال میبرد. حالا که چنین تفکری پس از یک دهه دوباره جریان کارآفرینی را هدف قرار داده، صراحت و شجاعت برای دفاع از حقوق کارآفرینان و نخبگان و اعضای صنف نیاز است و اتفاقا باید هر چه سریعتر موضعی مشخص و اقدامی موثر در این باره انجام شود. نه اینکه بر سبیل قبل در بزنگاهها به بیانیه و نامه بسنده کرد.
فعالان حوزه فاوا و اعضای سازمان نظام صنفی رایانهی قطعا به دنبال آن هستند که موضوعات اینچنینی توسط این سازمان به صورت شفاف پیگیری شود و واکنشها به یک یا دو توییت ختم نشود. اینگونه واکنشها هنگامی میتواند دلگرمکننده باشد که نشاندهنده یک اقدام عملی مشخص و حساب شده باشد. اقدامی در جهت حفظ منافع این صنف و برخورد با مغرضان آن.