توسعه در ایران به‌کمک ارتقای سواد مالی و فرهنگ ثروت‌آفرینی
اندیشکده کسبوکار شریف با همکاری اتاق بازرگانی تهران و همراهی وزارتخانه‌های اقتصاد و آموزش و پرورش، «نخستین جشنواره ملی سواد مالی و اقتصادی» را برگزار می‌کند.
به گزارش همیار کارآفرین، به نقل از روابط‌عمومی اتاق تهران، در مراسم افتتاح و رونمایی از پوستر این جشنواره که روز دوشنبه 8 آبان‌ماه در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد، علاوه بر مسئولان اندیشکده کسبوکار شریف، رئیس اتاق تهران و مدیر شبکه آموزشی شاد نیز حضور داشتند.
ضرورت ارتقای دانش اقتصادی جامعه
رئیس اتاق تهران در مراسم افتتاحیه اولین دوره جشنواره سواد مالی و اقتصادی، از عدم توسعه‌یافتگی بخش آموزش کشور طی بیش از چهار دهه اخیر، سخن گفت و با بیان اینکه کارکرد نظام آموزشی کشور از دوره ابتدایی تا دانشگاهی، به‌طور عمده بر محفوظات تمرکز یافته و یادگیری‌ها بر مبنای آموزش‌های تئوری قرار داده شده‌است، تصریح کرد که نظام آموزشی کشور نیاز به تحول جدی در شیوه‌های آموزشی دارد به‌گونه‌ای که در مقاطع مختلف تحصیلی، دانش‌آموزان با ورود به مدارس و طی گذراندن مقاطع آموزشی، با مبانی و اصول اقتصاد و کسبوکار آشنا شوند و سواد مالی را فراگیرند.
محمود نجفی‌عرب، با بیان اینکه یکی از معضلات کنونی کشور، ناآگاهی بخش عمده‌ای از مدیران ارشد کشوری و حتی مدیران حوزه‌های مختلف کسبوکار به دانش مالی و اقتصادی است، افزود: «تربیت نیروی انسانی ماهر و کارا و به‌کارگیری آنان در بخش‌های مختلف اقتصادی و مدیریتی، یکی از اساسی‌ترین زیربناهای امروز اقتصاد جهان است و کشورها در این زمینه تمام تلاش خود را روی سرمایه‌گذاری در این بخش و نیز جذب نیروی انسانی آموزش دیده خارجی به کار گرفته‌اند و این در حالی است که در ایران و در طول دوره پس از انقلاب اسلامی، در حوزه آموزش نیروی انسانی در کشور کم‌کاری شده‌است.»
بحران ناترازی‌ها
رئیس اتاق تهران سپس به وجود ناترازی‌های جدی در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور اشاره کرد و با بیان اینکه اگر روندها بر همین منوال پیش رود، فاصله و شکاف توسعه‌ای ایران در همه بخش‌ها با آنچه که در جهان و حتی کشورهای همسایه در حال وقوع است، عمیق‌تر و جبران این عقب‌ماندگی نیز ناشدنی خواهد شد، افزود: در حالی طی چند دهه گذشته سهم اقتصاد ایران در دنیا معادل 1.25 درصد بود که این میزان به 0.25 رسیده‌است و طی چند سال اخیر نیز اقتصاد و صنعت کشور به شدت از ناترازی‌ها در انرژی آسیب دیده و جبران و رفع این ناترازی‌ها در اقتصاد نیز به داشتن نیروی انسانی خلاق و کارآمد در حوزه‌های مدیریتی و تصمیم‌گیری برمی‌گردد.
نجفی‌عرب، با اشاره به اینکه طی تابستان امسال در هفته دو روز، برق صنایع و واحدهای تولیدی از سوی دولت و به دلیل جبران کسری برق و عدم قطع برق خانوارها، قطع شد، افزود: ناترازی در گاز نیز به 200 میلیون مترمکعب در روز رسیده است و با توجه به عدم برنامه‌ریزی و نبود سرمایه‌گذاری‌ها در این بخش طی سال‌های اخیر، امسال و در فصل زمستان نیز به طور قطع شاهد قطعی در گاز صنایع و کارخانه‌ها خواهیم بود.
او در همین رابطه، عدم سرمایه‌گذاری در صنعت گاز کشور را عامل اصلی بروز ناترازی کنونی عنوان کرد و افزود: «واقعیت این است که نرخ تشکیل سرمایه در ایران در سال 1401 در مقایسه با سال 1390، به نصف کاهش یافته‌است.
قطع تابستانه و زمستانه انرژی کارخانه‌ها
رئیس اتاق تهران با اشاره به اینکه در شرایط نبود سرمایه‌گذاری و عدم برنامه‌ریزی دولت‌ها طی سال‌های گذشته در توسعه صنعت برق و انرژی کشور، دولت طی تابستان گذشته به قطعی برق کارخانه‌ها روی آورد تا از قطعی برق خانگی به دلیل آنچه که ملاحظات امنیتی یاد می‌شود جلوگیری کند، افزود: «دولتمردان و تصمیم‌گیران باید بدانند و حتما هم می‌دانند که قطع برق صنایع به کاهش تولید منجر می‌شود و این اتفاق نیز در ادامه، نظام عرضه و تقاضا را در کشور برهم خواهد زد و در نهایت این وضعیت، به همان خانوارهایی آسیب خواهد زد که دولت نگران قطعی برق این بخش و احتمال بروز برخی نارضایتی‌ها بود.»
نجفی‌عرب، در ادامه بار دیگر به آنچه که پایین بودن سطح سواد و دانش اقتصادی مسئولان نام برد، اشاره کرد و با بیان اینکه تصمیمات نامناسب اقتصادی در حوزه انرژی، آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به کشور تحمیل کرده‌است، افزود: «آنچه که مسلم است و مسئولان نیز به خوبی به آن واقف هستند، قیمت سوخت و بنزین در ایران در در مقایسه با آنچه که باید باشد، بسیار ارزان است و این در حالی است که در ایران سالانه نزدیک به 100 میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت می‌شود حال آنکه کل میزان درآمد کشور در سال 1401 رقمی نزدیک به 95 میلیارد دلار بود که بیش از 60 درصد از آن نیز صرف هزینه‌های جاری شد.»
سهم دانش مالی خانوارها در توسعه اقتصادی کشور
او در همین رابطه و با اشاره به توزیع ناعادلانه انرژی و پرداختی‌های بسیار بالای دولت‌ها برای یارانه انرژی، افزود: «واقعیات اقتصاد کشور به خوبی بیان می‌کند که بخش عمده هزینه‌هایی که برای پرداخت یارانه انرژی صرف می‌شود، باید به اعمال سیاست‌های درست اقتصادی، در توسعه بخش‌های اقتصادی و صنعت کشور و با هدف برخورداری جامعه از منافع آن، معطوف شود.»
نجفی‌عرب در پایان و پس از طرح این مسائل، بر ارتقای دانش و سطح آگاهی جامعه از موضوعات اقتصادی تاکید کرد و با اشاره دوباره به اینکه، اگر دولت توان دست بردن در برق خانوارها را ندارد یا آنکه به‌رغم آسیب‌های چندین دهه اخیر، همچنان بر سیاست قیمت‌گذاری دستوری اصرار می‌ورزد، ناشی از عدم آگاهی کافی جامعه از مفاهیم و اصول اقتصادی است، گفت: اگر مردم و عموم جامعه در سطوح مختلف بدانند که دست زدن به اصلاحات اقتصادی در مقاطع اولیه سخت و دشوار است، اما در آینده به طور قطع از اصلاحات صورت گرفته منتفع خواهند شد، بخش عمده‌ای از مسائل و مشکلات اقتصادی کشور رفع خواهد شد.
نهادینه‌سازی فرهنگ ثروت‌آفرینی
همچنین رئیس اندیشکده کسبوکار شریف با اشاره به ماهیت جشنواره ملی سواد مالی و اقتصادی توضیح داد: این نخستین جشنواره ملی در حوزه سواد مالی و اقتصادی است و با رویکرد آموزش و ترویج این مهم با کمک وزارت اقتصاد و وزارت آموزش و پرورش اجرایی شده و به مثابه بستری عمل می‌کند که بر پایه آن، آثار تولید شده در اختیار طیف وسیعی از مخاطبان قرارخواهد گرفت تا سواد مالی آنها را ارتقا دهد.
علی مروی، در ادامه با اشاره به اینکه وضعیت اقتصادی کشور، اقبال مردم به سیاست‌های پوپولیستی را افزایش داده است، افزود: اگر نسل آینده آگاه‌تر باشد و اطلاعات کافی در زمینه پس‌انداز، درآمد و شغل، مدیریت ریسک و مدیریت مالی داشته باشد می‌توانند آینده مالی و اجتماعی درخشانی را برای خود و کشور رقم بزنند. هدف از اینکه تلاش داریم سواد مالی دانش آموزان را ارتقا دهیم در وهله نخست آن است که خانوارها توانمند شوند و در گام بعدی بتوانند زندگی خود را بهبود ببخشند.
مروی، با بیان اینکه هدف از ارتقا سواد مالی، صرفا انتقال دانش نبوده و هدف اصلی انتقال مهارت مدیریت اقتصادی است، ادامه داد: تلاش ما از اجرای این پروژه، نهادینه کردن فرهنگ ثروت‌آفرینی از سطوح پایین جامعه تا سطوح بالا که در آن سیاستگذاری صورت می‌گیرد، است. این ثروت‌آفرینی باید به اهرمی تبدیل شود که کشور را روی ریل پیشرفت قرار دهد.
رئیس اندیشکده کسبوکار شریف با تاکید بر اینکه محتواهای تولید شده باید ناظر به شرایط اقتصاد ایران باشد، افزود: در این پروژه طیف وسیعی از محصولات اعم از انیمیشن و بازی‌های مختلف که جهت‌گیری مالی و اقتصادی دارد، تولید خواهد شد.
توجه ویژه به تربیت اقتصادی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
در ادامه این جلسه، علی باقرزاده، رئیس مرکز هماهنگی حوزه وزارتی وزارت آموزش و پرورش و مدیر شبکه شاد نیز طی سخنانی با اشاره به اهمیت ارتقا سواد مالی جامعه گفت: اگر اقتصاد را علم تخصیص منابع کمیاب به نیازهای نامحدود تلقی کنیم، سواد اقتصادی نیز از جنس نوعی شایستگی خواهد بود که انسان را برای اتخاذ تصمیمی صحیح درباره تخصیص منابع کمیاب کمک می‌کند.
او در ادامه گفت که تجربه زیسته ما مملو از شکست‌ها و ناکامی‌هایی است که افراد، شرکت ها و سازمان‌های مختلف را به دلیل فهم نادرست از مفاهیم اقتصادی دچار بحران کرده است. باقرزاده ادامه داد: البته چنانچه باب انتقاد باز شود، ممکن است نظام آموزشی به جهت این ضعف در سواد مالی مورد انتقاد قرار گیرد. اما نظام آموزشی نیز خود با انبوهی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی ناشی از محیط پیرامونی خود دست به گریبان است. اما یک نوآوری در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش پیش‌بینی شده که به موجب آن، توجه ویژه‌ای به ساحت تربیت اقتصادی صورت گرفته است.
این مقام مسئول در وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه مهارت آموزشی به دانش آموزان، بخشی از هدفگذاری ها در این بخش است، ادامه داد: گام بعدی، سواد آموزی اقتصادی به دانش آموزان است.
او با بیان اینکه با اجرای جشنواره ملی سواد مالی و اقتصادی، بزرگ ترین پروژه ارتقای سواد اقتصادی در نظام آموزشی کشور کلید می‌خورد، ادامه داد: این پروژه دارای یازده محور و پنج کلان پروژه است. البته فعلا هدف‌گذاری‌ها در این پروژه به تعدادی از مدارس محدود خواهد بود که در ادامه مسیر، به دیگر مراکز آموزشی گسترش خواهد یافت.
باقرزاده یکی از مشکلات متولیان این پروژه در پیشبرد آن را تولید محتوا دانست و خواستار مشارکت صاحب‌نظران در این زمینه شد.
این مراسم با رونمایی از پوستر جشنواره پایان یافت.