بازار صنایع خلاق در ایران ۲۵۰ هزار میلیارد تومان است

مسعود حسنلو، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم، گفت که جنس تعاملات اقتصادی در بازار صنایع خلاق B2C است. حسنلو بر این باور است که  بازار محصولات صنایع خلاق با متن زندگی مردم و اجتماع در هم تنیده است. او گفت: «درهم‌تنیدگی بازار صنایع خلاق با زندگی مردم، سرمایه‌گذاری و بازارسازی در این حوزه را به یک موضوع کلیدی تبدیل کرده است. به همین دلیل، در حوزه تامین مالی صنایع خلاق به سراغ جمع‌سپاری و پیش خرید رفتیم چرا که این محصولات اکثرا در سبد مصرف مردم قرار دارند و با زندگی مردم و روزمره آن‌ها ارتباط مستقیمی دارد.»

به گزارش همیار کارآفرین، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری درباره اهمیت تامین مالی برای شرکت‌های خلاق گفت: «تامین مالی یکی از مسائل مهم اکوسیستم نوآوری است. صندوق نوآوری شکوفایی، صندوق پژوهش فناوری و قوانین مالیاتی همه در راستای تامین نیازهای مالی این اکوسیستم ایجاد شدند. با این حال، هنوز شرایط استفاده کامل شرکت های فعال در اکوسیستم خلاق از این روش ها وجود ندارد.به طور مثال، صندوق نوآوری و شکوفایی به دلیل قوانین موجود نمی‌تواند به شرکت های خلاق، تسهیلات ارائه کند. این در حالی است که برخلاف حوزه دانش‌بنیان، صنایع فرهنگی و خلاق از سال ها قبل در سبد مصرف مردم وجود داشته و ما یک بازار نزدیک به ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی در حوزه صنایع خلاق داشته و داریم. از این رو، ساز و کاری برای تامین مالی شرکت های خلاق در دستور کار ستاد قرار گرفت و جمع سپاری در سه فرمت را برای این مهم کلید زدیم؛ نخستین فرمت، سرمایه‌گذاری جمعی است. دوم، تامین سرمایه به صورت پیش خرید است، در این شیوه، سرمایه در گردش مورد نیاز شرکت ها برای تولید یا برای خدمات از طریق مشارکت های خرد تامین می شود و مردم با بهره مندی از یک تخفیف می توانند کالا رو زودتر از موعد پیش خرید کنند. این یکی از اتفاقاتی است که در دنیا در پلتفرم های معتبر در حال انجام است و حوزه سوم، Donate یا هدیه است.»

به گفته او، اکوسیستم تامین مالی جمعی در حوزه اول در کشور شکل گرفته است. ولی در حوزه دوم و سوم هنوز به بلوغ کافی نرسیده است. حسنلو ادامه داد: «یکی از برنامه‌های امسال ستاد توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم، تمرکز بر دو مرحله دیگر جمع‌سپاری است البته ما الان پلتفرم‌های جمع‌سپاری زیادی داریم و قصد ما رقابت با این پلتفرم‌ها نیست و می‌خواهیم یک ویترین تخصصی در حوزه صنایع خلاق ایجادکنیم که به اسم سامانه یا سکوی رود این کار طراحی شده و طی آن ما همه پروژه‌های جمع‌سپاری و سرمایه‌گذاری جمعی را در حوزه صنایع خلاق تجمیع کرده و در مرحله بعد، اعتباربخشی یا اعتبارسنجی می‌کنیم. از دیگر اقدامات ما در این بخش همچنین، ارزیابی اثر اجتماعی است و به اصطلاح به مخاطب راهنمایی می‌کنیم که روی چه طرحی می‌تواند سرمایه‌گذاری و تامین مالی انجام داده و تاثیرگذاری اجتماعی بیشتری داشته باشد.»

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم افزود: «در هیچ جای دنیا، بازار کوچک برای صنایع خلاق جوابگو نیست، حتی کشورهای بزرگ دنیا مثل هند با نگاه داخلی نمی‌توانند صنایع خلاق خود را توسعه دهند. شاید تنها کشوری که فقط با بازار داخلی توانسته غنای خوبی ایجاد کند، چین و آمریکا است که تحقق این امر در این کشورها اقتضائات خاص خود را دارد و برای مثال حجم بالای مصرف فرهنگی مردم در آمریکا یکی از این دلایل است با همه این احوال، همین کشورها بدون نگاه بین‌المللی نمی‌توانند کار خود را توسعه بدهند.»

به گفته حسنلو، بازار منطقه اولین و در دسترس‌ترین بازاری است که باید پیگیری کنیم. او گفت: «بخش‌هایی که ما زیرساخت طبیعی مستعد داریم؛ مثل حوزه‌هایی که با پلیمر و پتروشیمی مرتبط است، از مزیت‌های ما به‌شمار می‌آید، از این رو صنایع خلاقی که به این موضوع مرتبط هستند مثل اسباب‌بازی، نوشت‌افزار ظرفیت صادراتی جدی ما محسوب می‌شود یا حوزه‌هایی که به استعدادهای طبیعی و منابع انسانی مرتبط می‌شود، مثل حوزه گیم و انیمیشن از دیگر مزیت‌های صادراتی صنایع خلاق ما است.»

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های فرهنگی و نرم ادامه داد: «در سال گذشته، روسیه به دلیل اقتضائات فعلی بازار و نیازش به تعامل با ایران و کشور عراق به واسطه ظرفیت فوق العاده صادراتی، نزدیکی و ظرفیت مالی از مقاصد جدی ما برای صادرات بوده است. در کنار روسیه و عراق، تعاملاتی با بقیه کشورهای همسایه و منطقه که مزیت‌های فرهنگی زبانی مشترک با ما دارند؛ مثل ازبکستان، تاجیکستان، افغانستان یا کشورهای حاشیه خلیج فارس داریم.»

حسنلو گفت که سال گذشته در زمینه صادرات اسباب‌بازی، قراردادی ۱۵۰هزار دلار دلاری امضا شد که اگرچه عدد چندان قابل توجهی نیست اما برای شروع این مسیر اتفاق خوبی است.