اشتباه محض!
همیار کارآفرین/ در ماه گذشته و با افزایش انتقادات از سید رضا فاطمی‌امین، وزیر پیشین صنعت، معدن و تجارت، مجلس شورای اسلامی برای بار دوم او را استیضاح کرد. با پایان کار فاطمی‌امین در این وزارتخانه حساس، ابراهیم رئیسی در حکمی سید مهدی نیازی را به عنوان سرپرست وزارت صمت منصوب کرد. نیازی که سابقا به عنوان قائم‌مقام وزیر صمت فعالیت می‌کرده است، مدتی پس از شروع به کار خود دست به اعمال تغییرات در ساختار مدیریتی این وزارتخانه زد. نیازی که به نارضایتی فعالان حوزه‌ی معدن و صنایع معدنی از فاطمی‌امین باخبر بود، کار خود را با تغییر رئیس سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) شروع کرد. او امیر خرمی‌شاد را جایگزین وجیه‌الله جعفری در سمت ریاست این سازمان کرد تا شاید به برخی از نارضایتی فعالان صنایع معدنی پاسخ دهد. در گفت‌وگو با رضا شهرستانی، عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، درباره‌ی تغییرات وزارت صمت و ایمیدرو و تاثیرات آن بر صنعت فولاد کشور پرسیدیم.
شهرستانی معتقد است بر خلاف فاطمی‌امین، کارنامه‌ی جعفری قابل دفاع است و گفت: «در دوره‌ی وزارت فاطمی‌امین با اتخاذ سیاست‌های نادرست، لطمات سنگینی به صنعت کشور وارد شد. در کنار این شاهد افزایش چشمگیر قیمت‌ها در صنعت، حتی در نسبت با قیمت دلار بودیم. وضیعت قیمت خودرهای داخلی نمونه خوبی از ناکارآمدی فاطمی‌امین در زمان تصدی وزارت صمت است. با وجود تمام این مشکلات و رای منفی مجلس به وزیر سابق، فاطمی‌امین به عنوان مشاور رئیس جمهور منصوب شد. انتصابی که حقیقتا تعجب برانگیز است. برخلاف فاطمی‌امین، جعفری کارنامه‌ی خوبی در ایمیدرو از خود به جا گذاشت. در دوره‌ی حضور او در ایمیدرو شاهد عملکرد خوب و مناسبی بودیم. ایمیدرو در این دوره‌ی سه سال دستاوردهای قابل قبولی داشت که بخشی از آن ناشی از ویژگی‌های شخصی جعفری بود. در واقع برکناری جعفری از ریاست ایمیدرو چیزی جز اشتباه محض نبود».
شهرستانی درباره‌ی مهمترین مسئله‌ی پیش‌روی وزارت صمت گفت: «در حال حاضر مهمترین مسئله نظارت است. بدین صورت که دولت می‌تواند یک فرمولی را وضع کند و به شکل اجرایی درآورد و بر آن نظارت مستقیم داشته باشد. هنگامی که دولت بخواهد در حوزه‌ی قیمت‌گذاری ورود کند، فقط باعث آسیب و زیان تولیدکنندگان و مصرف کنندگان می‌شود و حاصل دیگری در پی نخواهد داشت».
او افزود: «معمولا برای صادرات هزینه‌های زیادی بوجود می‌آید. تخلیه و باربری، گمرک، هزینه برگشت، بیمه و غیره از جمله‌ی این هزینه‌ها هستند که برای تولیدکنندگان مطلوب نیست. هزینه‌های فروش محصول در داخل برای تولیدکنندگان در حالت طبیعی کم‌تر است اما به دلیل مشکلات گوناگون در برخی اوقات به صادرات تمایل بیشتری نشان داده می‌شود».
او در ادامه گفت: «فروش از طریق بورس باید ادامه پیدا کند زیرا به شفاف‌سازی در این حوزه کمک می‌کند. عرضه و تقاضا باهم ارتباط بر‌قرار می‌کنند و هنگامی که با کمبود و خلاء روبهرو می‌شویم، سرمایه‌گذاری انجام می‌شود و زمانی که با مازاد روبهرو هستیم، صادرات صورت می‌گیرد. در واقع وزارتخانه باید با استفاده از این روش، ریل‌گذاری درستی را ایجاد کند. زمانی که تولیدکننده در بورس، کالای تولیدی خود را عرضه نکند، با در نظر گرفتن جریمه‌هایی همچون قطعی برق و گاز می‌توان نظارت درستی بر این عرصه اعمال داشت. بدین ترتیب بدون دخالت مستقیم در قیمت‌گذاری، دولت می‌تواند نظارت درستی بر عملکرد کلی صنعت داشته باشد».
عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور درباره‌ی راه‌حل مشکلات پیش‌روی وزارت صمت گفت: «اکثر مشکلاتی که وزارت صنعت، معدن و تجارت با آن روبهرو است، در تمام حوزه‌ها قابل حل است. در حال حاضر، مشکل اصلی قرار نگرفتن افراد مناسب برای پست‌های مدیریتی است. هنگامی که شایسته‌سالاری وجود ندارد و مدیران انتخابی از سواد و صلاحیت کافی برخوردار نباشد، توقع حل مشکلات و توسعه‌ی صنعت کشور وجود ندارد. اگر عزمی برای افزایش تولید و بهبود اقتصاد کشور وجود دارد، در قدم اول رویه انتخاب مدیران از طرف بخش دولتی باید تغییر کند و چارچوب آن اصلاح شود».
حوزه‌ی معدن و صنایع معدنی در سالیان اخیر به دلیل وجود مشکلاتی که ذکر شد درگیر چالش‌های بسیاری بوده است و با اهداف تعیین شده فاصله دارد. نقش سازمان‌هایی مثل ایمیدرو در حل این چالش‌ها حیاتی و مهم است و امید می‌رود در دوره امیر خرمی شاد که سابقه حضور در این سازمان را داشته است اوضاع به سمت بهبود حرکت کند.